Prognoza të errëta nga njeriu që parashikoi luftën në Ukrainë dhe Gaza

Historiani i famshëm britaniko-amerikan Niall Ferguson nga Universiteti i Harvardit, i cili parashikoi konfliktin në Ukrainë dhe Gaza, tregon se cila është pika e radhës e konfliktit. Ai ka edhe një porosi të vlefshme dhe interesante për të rinjtë e Perendimit.

Në një intervistë për gazetën zvicerane Neue Zürcher Zeitung, duke folur për zgjedhjen mes Joseph Biden dhe Donald Trump në zgjedhjet e janarit dhe pyetjen se kush është më i mirë për SHBA-në dhe Perëndimin, ai tha se votuesit amerikanë janë para një vendimi të vështirë.

Nëse ata zgjedhin Biden, ata mund të shpëtojnë republikën, por pothuajse me siguri do të humbasin perandorinë dhe bastet janë pothuajse po aq të larta në rastin e fitores së Trump, vlerëson Ferguson.

“Një mandat tjetër i Bidenit do të vulosë rënien e Amerikës si superfuqi dhe fundin e “Pax Americana”. Ata arrijnë të shpëtojnë perandorinë sepse armiqtë e Amerikës kanë shumë më tepër frikë nga Donald Trump sesa Joe Biden,” tha Ferguson.

Nga ana tjetër, siç thotë ai, SHBA-të janë një demokraci shumë e qëndrueshme, e cila sigurisht mund t’i mbijetojë mandatit të dytë të Trump.

I pyetur se cilat janë tre vendimet më katastrofike që Trump mund të marrë nëse bëhet sërish president, Ferguson e vë largimin nga NATO në radhë të parë.

Ndërsa Trump ishte president, thotë ai, ai e bëri të qartë se ai i shikon aleatët si “frymë” që marrin vetëm nga SHBA dhe nuk japin asgjë në këmbim.

Së dyti, ai thekson se është i sigurt se Ukraina do të humbiste me Trump në Shtëpinë e Bardhë, gjë që ai beson se do të ishte një fatkeqësi.

“Ndoshta ky është tashmë rasti sepse fondet janë bllokuar për shkak të kundërshtimit në Dhomën e Përfaqësuesve. Sipas mendimit tim, do të ishte një fatkeqësi nëse Ukraina humbet luftën kundër Rusisë. Kjo do të çonte në një situatë krejtësisht të re të sigurisë në Evropë dhe duke detyruar të gjitha vendet evropiane të rrisin ndjeshëm buxhetet e tyre të mbrojtjes, për të cilat nuk janë të pozicionuara mirë politikisht”, thekson Ferguson.

Megjithatë, çështja e Tajvanit spikat si problemi më serioz i mandatit të ri të Trump. Ferguson paralajmëron se Trump mund të mos brengosohet fare.

“Nëse lexoni kujtimet e (ish-këshilltarit të Trump) John Bolton, Trump është në thelb indiferent ndaj Tajvanit. Pra, një mundësi është që Trump t’i thotë Kinës, ‘Ti mund t’i bësh Tajvanit atë që i bëre Hong Kongut. Unë nuk e bëj kujdes. Le të flasim për tarifat.’ . Por nëse shikoni retorikën e fushatës, ai e kritikon Biden për sjellje të butë ndaj Kinës. Pra, administrata Trump mund të marrë në të vërtetë një qasje më kufizuese. Atëherë mund të gjendemi në konfliktin për të cilin kam paralajmëruar prej kohësh”, shton Ferguson.

Ai gjithashtu thekson se edhe pjesa tjetër e botës duhet të përgatitet për skenarin e fitores së Trump. Në këtë drejtim, thekson Ferguson, Evropa duhet të merret seriozisht me autonominë strategjike, për të cilën presidenti francez filloi të insistojë kohë më parë, e cila është larg realizimit – Japonia, thotë ai, është më afër autonomisë strategjike sesa anëtarët evropianë të NATO.

“Është koha që vendet e Evropës, të mëdha e të vogla, ta marrin seriozisht mbrojtjen e tyre sepse nuk mund të supozojnë më se do të ketë gjithmonë një garantues amerikan të sigurisë së tyre kombëtare. Në Indo-Paqësor, Japoni, Korenë e Jugut dhe të tjerët duhet të marrin një vendim nëse do të pranojnë dominimin kinez dhe të përgatiten për të. Ai do të përpiqet të bindë Shtetet e Bashkuara të ruajnë dominimin e tyre në rajon. Prandaj shumë do të varet nga qëndrimi i Trump dhe ekipit të tij të sigurisë kombëtare”, beson Ferguson.

Kur bëhet fjalë për Lindjen e Mesme, Ferguson deklaron se Izraeli duhet të përpiqet të çrrënjosë Hamasin, por vëren se Irani është problemi më i madh. “Pothuajse të gjithë aktorët e këqij janë në të vërtetë përfaqësues iranianë. Mbajtja e Iranit është shumë më e rëndësishme sesa frenimi i Izraelit. Unë mendoj se Izraeli tashmë është shumë i kufizuar nga Shtetet e Bashkuara.”

Si një person që parashikoi konfliktet në Ukrainë dhe Gaza, kur u pyet se çfarë parashikon për vitin 2024, ai përgjigjet se, sipas tij, Tajvani është pika më e mundshme e konfliktit.

Kur autori i intervistës deklaroi se bota është në një “Luftë të Ftohtë” të re dhe se Perëndimi mund të fitojë, Ferguson thekson se para së gjithash perëndimorëve të rinj duhet shpjeguar se si duket humbja.

“Të rinjtë në të dy anët e Atlantikut janë shumë të kënaqur me lirinë. Ata duket se nuk interesohen vërtet. Kjo ndodh sepse ata nuk mund ta imagjinojnë me të vërtetë se si do të ishte të mos kishe liri. Do të doja të mund tu shpjegonim më mirë se çfarë është bota e dominuar nga Partia Komuniste Kineze. Si do të ndjeheshin nese që të gjitha telefonatat dhe e-mailet tona dhe çdo transaksion do të monitoroheshin nga një regjim shumë ideologjik.”

Gjithashtu, siç shprehet ai, zyrtarëve perëndimorë duhet t’u kujtohet një nga mësimet e historisë klasike dhe një e vërtetë e përjetshme për pushtetin –  konsiston në thënien e famshme “Nëse doni paqe, përgatituni për luftë”.

E treta është mësimi që, siç thotë ai, ish-sekretari amerikan i Shtetit, Henry Kissinger, i sapo ndjeri, e ka interpretuar në vitet 70 dhe sipas Fergusonit vlen edhe sot, dhe kjo është strategjia e detentimit.

“Kjo do të thotë se ne nuk po pretendojmë se Kina dhe Rusia po bëhen djemtë e mirë. Ne i njohim ata si armiq që janë. Dhe ne jemi të vetëdijshëm se qëllimet e tyre janë pothuajse gjithmonë dashakeqe. Por ne po përpiqemi t’i angazhojmë ata në një mënyrë që blen kohë, dhe kjo është koha për të cilën ne kemi më shumë nevojë. Do të duhen të paktën dhjetë vjet përpara se Evropa të mund të mbrohet në mënyrë më të besueshme. Do të duhen dhjetë vjet që Shtetet e Bashkuara të modernizojnë aftësitë e veta ushtarake gjithnjë e më të vjetruara. Duhen dhjetë vjet që Tajvani të mbrohet me sukses kundër agresionit kinez. Na duhet kohë”, përfundon Ferguson.