A mund të bëhet president Trumpi edhe nëse dënohet?

Me përfundimin e gjyqit për blerjen e heshtjes, skynews ia hedhur një vështrim se çfarë mund të ndodhë me përpjekjen e ish-presidentit amerikan për rizgjedhje nëse ai dënohet.

A mund të kandidojë 77-vjeçari për president nëse dënohet?

Po. Kushtetuta e SHBA-së përcakton tre kërkesa kryesore për të qenë i përshtatshëm për t’u bërë president – dhe asnjëra prej tyre nuk i referohet të qenit një kriminel i dënuar.

Kandidatët duhet të kenë lindur në SHBA, të jenë mbi 35 vjeç dhe të kenë jetuar në SHBA për të paktën 14 vjet.

“Asgjë nuk e pengon atë të kandidojë për president dhe të zgjidhet, edhe nëse ai është në burg në kohën e zgjedhjeve”, tha për Los Angeles Times, Elizabeth Wydra, presidente e Qendrës së Përgjegjshmërisë Kushtetuese progresive.

Kjo pavarësisht se njerëzit me një dënim për krime – një krim që mund të dënohet me një vit ose më shumë burg – nuk lejohen të votojnë në disa shtete.

Po sikur të zgjidhej në burg?

Kjo është pak më e komplikuar, së pari sepse nuk është e qartë nëse Trumpi do të dërgohet gjithsesi në burg në rast të një vendimi që e shpall të fajshëm.

Dënimet do të ishin krime të klasit E në New York, niveli më i ulët në shtet, me një dënim maksimal prej katër vjetësh.

Në zgjedhjen e dënimit, gjyqtari duhet të marrë parasysh moshën e Trumpit – ai tani është 77 – mungesën e dënimeve të mëparshme penale dhe faktin që çështja përfshin një krim jo të dhunshëm.

Edhe nëse gjyqtari do të vendoste një dënim me burg në rast të një dënimi, ka të ngjarë që Trumpi të apelojë vendimin e fajësisë – dhe të presë që të lirohet me kusht deri në atë seancë.

Ky proces mund të shkojë deri në Gjykatën e Apelit dhe, më e rëndësishmja për Trumpin, mund të zvarritet për muaj të tërë, ndoshta edhe pas zgjedhjeve të nëntorit.

Nëse Trumpi do të zgjidhej gjatë kohës se është në burg, situata bëhet akoma më e ndërlikuar, madje edhe ekspertët kushtetues janë të pasigurt.

A mund t’i transferohet pushteti zëvendëspresidentit?

Në teori, thonë ekspertët, nuk ka asgjë që e ndalon Trumpin të marrë detyrën, edhe nëse ai do të ishte pas hekurave.

Ekziston një dispozitë – Amendamenti i 25-të i Kushtetutës së SHBA-së – i cili siguron një proces për të transferuar autoritetin te zëvendëspresidenti nëse presidenti “nuk është në gjendje të kryejë kompetencat dhe detyrat e zyrës së tij”.

Megjithatë, kjo do të kërkonte miratimin e zëvendëspresidentit dhe anëtarëve të kabinetit të Trumpit – të cilët do të jenë zgjedhur vetë nga ai dhe pa dyshim do të jenë besnikë.

Ka më shumë gjasa, thonë ekspertët, që Trumpi do të kërkonte lirimin e tij ose të kërkonte falje për ta lejuar atë të qeverisë.

Si do të ndikonte një vendim fajësie në zgjedhje?

Sondazhet e opinionit sugjerojnë se një vendim fajësie mund të përbëjë një rrezik të rëndësishëm politik për Trumpin.

Në një sondazh të muajit prill, një në katër republikanë tha se nuk do të votonte për Trumpin nëse ai shpallej fajtor në një gjyq penal.

Në të njëjtin sondazh, 60 për qind e të pavarurve thanë se nuk do të votonin për Trumpin nëse ai dënohej për një krim.

Ndryshe, Trump pasi kishte kryer marrëdhënie seksuale me aktoren, asaj i kishte ofruar shumën e lartcekur të parave, në mënyrë që mos të flas në kohën kur po zhvillohej fushata për zgjedhjet presidenciale amerikane të vitit 2018.