Shkencëtarët zbulojnë pse qani kur prisni qepë
Qepët janë një perime unike – duket se i bën njerëzit të trishtohen. Shumica e njerëzve kanë lot që rrjedhin poshtë fytyrës, sapo e prenë.
Shkencëtarët janë interesuar për këtë tipar të qepës për vite me radhë.
Duke studiuar qepët, shkencëtarët zbuluan se i njëjti proces kimik zhvillohet në qepën e bardhë dhe të zezë, por me një rezultat të ndryshëm.
Qepa e bardhë dhe e zezë janë anëtarë të familjes zambakut – një grup bimësh me lule të gjata.
Kur copëtoni ose gatuani një kokë qepë të bardhë, një enzimë e veçantë bie në kontakt me një përbërës tjetër kimik në qepë.
Kjo enzimë konverton këtë përbërës kimik në alicin – një substancë që i jep qepës aromën e zemëruar që mbetet në gishta dhe frymën tuaj. Po kështu, kur qepët janë prerë, një enzimë që është pothuajse e njëjtë me atë që prodhon alicin në qepë, fillon të veprojë.
Kjo enzimë reagon me një përbërës kimik në qepë dhe krijon një përbërës tjetër kimik, të quajtur faktori lakrimal. Pika të vogla të faktorit lacrimal, të padukshme për syrin e lirë, fluturojnë drejt syve të personit që pret qepën, duke bërë që sytë të fillojnë të lotojnë.
Shkencëtarët kanë menduar se pse qepa e bardhë prodhon alicin, ndërsa qepa e zezë faktorin lakrimal.