Si të disiplinohet një fëmijë që i thyen rregullat dhe nuk dëgjon?
T’i disiplinojmë fëmijët nuk do të thotë ta kontrollojmë sjelljen e tyre, por t’u mësojmë atyre që ta njohin që në moshë të vogël rëndësinë e bashkëpunimit dhe të të qenët të përgjegjshëm në vendimet që ata marrin për të kryer apo mos kryer një veprim apo sjellje të caktuar. Disiplinimi i fëmijëve nuk e përfshin frikësimin, lëndimin e as turpërimin e tyre. Ai nuk ka për qëllim që t’i bëjë fëmijët të ndihen në faj, të ndihen që nuk i duam apo edhe që t’i detyrojmë ata që të na binden. E thënë ndryshe disiplinimi i fëmijëve nuk është ndëshkim dhe nuk shprehet me asnjë lloj dhune fizike apo emocionale.
Çfarë duhet të bëni kur fëmija juaj i thyen rregullat dhe nuk ju dëgjon?
Asgjë e madhe: Nëse fëmija juaj thyen një rregull dhe kjo është me të vërtetë vetëm një gabim ose “lajthitje”, me qetësi bëjeni që të kuptojë se është vetëm një moment dhe “asgjë e madhe”. Jepjani çdo informacion që i mungon që të mos e përsëritë më gabimin.
Përfshini dhe dëgjoni: Pyeteni nëse fëmija juaj ka ide se si ta rregullojë gabimin e tij/saj. Me kalimin e kohës, fëmija juaj mund të fillojë ta bëjë vetë këtë.
Bëni përsëritje: A vëreni një sjellje të padobishme? Le të fillojë fëmija juaj të ketë një mundësi të dytë. Kjo mund të tingëllojë si: “A mund të më tregosh një mënyrë për ta përkëdhelur qenin me butësi dhe mirësjellje?”
Ndalojeni sjelljen dhe dëgjojini ndjenjat: Kur vini re se fëmija juaj po sillet në një mënyrë që është e padobishme dhe e panevojshme, me qetësi ndërhyni për ta ndaluar sjelljen. Pastaj, jepjani një mundësi që fëmija të lidhet me ju dhe ta shprehë veten. Mund të duket se thuhet: “Nuk do të të lejoj ta goditësh vëllain tënd!”. Hyni midis dy fëmijëve. “Unë jam këtu për ju. Mund të më thoni se çfarë po ndodh?”. Kur i dëgjojmë ndjenjat, ndihmojmë fëmijët të mësojnë të zhvillojnë aftësitë vetërregulluese dhe të bëjnë zgjedhje më të mira ndërsa rriten.
Ndihmoni “ME TË” në vend se të bëni “PËR TË”: Ju mund t’i ofroni fëmijës suaj ndihmë për të pastruar ose rregulluar kur është e nevojshme. Të bësh “me të”, në vend se të “rregullosh për të”, ndihmon në transformimin e sjelljes së keqe në një moment të mësimdhënies. Fëmija juaj mund të largohet me një ndjenjë se jo vetëm që pritet t’i rregullojnë gabimet e tyre, por se ata janë të aftë ta bëjnë këtë.
Thuaj JO dhe PO kur e nënkuptoni: Caktoni dhe mbani kufijtë që janë të qartë në mënyrë që fëmija juaj ta kuptojë atë që pritni me të vërtetë.
Respektoni dhe inkurajoni: Bisedoni me fëmijën tuaj me të njëjtin respekt dhe konsideratë që shpresoni të dëgjoni kur ajo flet me ju, familjen, miqtë dhe mësuesit e tyre.
Mësoni pastaj Besoni: Përpiquni të mos mbani shumë leksione ose të ndaleni në rregullat e thyera (ju mund të keni nevojë të çliroheni te një mik ose të shkruani për ta harruar atë). Qëllimi është që ta mësoni dhe të vazhdoni përpara, duke besuar se fëmija juaj është duke mësuar ta ndjekë udhëzimin tuaj.
Çfarë nëse një fëmijë i thyen rregullat e njëjta vazhdimisht?
Jane Nelsen, autore e “Positive Discipline Series” sugjeron të “Merrni kohë për trajnim”, kjo nënkupton që sigurohuni nëse fëmija juaj ka kaluar mjaftueshëm kohë me ju që të praktikojë dhe të mësojë se çfarë pritet prej tyre.
Reflektoni dhe reduktoni numrin e rregullave: Me më tepër rregulla ju do të bëheni kontrollues e shtrëngues dhe shumica e fëmijëve do të bëhen mjaft kreativë (p.sh. gënjejnë, thyejnë më shumë rregulla) vetëm që të mos kapen. Reflektoni nëse është e nevojshme që të përshtaten pritshmëritë apo mjedisi (shtëpia, mbikëqyrja, shpjegimi) për t’iu përshtatur moshës dhe zhvillimit të fëmijës suaj.
Fokusoheni te lidhja: A është fëmija juaj duke marrë mjaftueshëm vëmendje të pakushtëzuar dhe pozitive nga ju? A keni kohë për të qenë me fëmijën tuaj, për të luajtur lojëra, për t’i dëgjuar ëndrrat, mendimet dhe dëshirat? A krijoni momente të veçanta së bashku? A e shikoni fëmijën tuaj me dashuri, dashamirësi dhe kujdes? Sepse dashuria e një personi do të thotë ta shohësh atë, duke e parë vërtetë, mbi shqetësimet, kaosin, rrëmujën dhe papërsosmëritë.
