Çmimi Nobel në Ekonomi 2024 i jepet tre ekonomistëve për punën e tyre mbi dallimet në mirëqenien midis kombeve

Një treshe ekonomistësh u nderua të hënën me Çmimin Nobel për “studimet e tyre mbi mënyrën se si formohen institucionet dhe ndikojnë në mirëqenie”. Daron Acemoglu, Simon Johnson dhe James Robinson do të ndajnë çmimin, i cili përfshin një shpërblim prej 11 milionë koronash suedeze (1 milion dollarë).

Motivi

“Modeli i laureatëve për të shpjeguar rrethanat nën të cilat formohen dhe ndryshohen institucionet politike ka tre komponentë. I pari është konflikti mbi mënyrën e ndarjes së burimeve dhe se kush mban fuqinë vendimmarrëse në një shoqëri (elita ose masat)”, u tha në një postim në X nga Çmimi Nobel.
“I dyti është se masat ndonjëherë kanë mundësinë të ushtrojnë pushtet duke u mobilizuar dhe kërcënuar elitën sunduese; fuqia në një shoqëri është kështu më shumë sesa thjesht pushteti për të marrë vendime. I treti është problemi i angazhimit, që do të thotë se alternativa e vetme është që elita të dorëzojë fuqinë vendimmarrëse te populli,” lexohej në postimin në X.

Çmimi

Ky çmim njihet zyrtarisht si “Çmimi i Bankës së Suedisë në Shkencat Ekonomike në Kujtim të Alfred Nobel”.
Banka qendrore e themeloi atë si një përkujtim për Nobel-in, biznesmenin dhe kimistin suedez të shekullit të 19-të, i cili shpiku dinamitin dhe krijoi pesë Çmimet Nobel. Fituesit e parë ishin Ragnar Frisch dhe Jan Tinbergen në vitin 1969. Vitin e kaluar, profesorja e Universitetit të Harvardit Claudia Goldin u nderua për kërkimet e saj që ndihmojnë në shpjegimin e arsyes pse gratë në mbarë botën kanë më pak gjasa se burrat të punojnë dhe pse fitojnë më pak kur e bëjnë këtë. Ajo ishte vetëm gruaja e tretë mes 93 laureatëve të ekonomisë. /vna