BE në udhëkryq, emrat e liderëve të rinj mbeten mister

Liderët e vendeve të Bashkimit Evropian nuk kanë arritur një marrëveshje përfundimtare për kandidatët për poste drejtuese në BE, por duket se mund të tregojnë emra konkretë më shpejt se zakonisht, për të mos u ndikuar nga populistët e djathtë.

Në takimin e parë pas zgjedhjeve për përbërjen e re të Parlamentit Evropian, liderët e BE-27 diskutuan për udhëheqjen e re të institucioneve të BE-së. Takimi ishte i natyrës joformale, por është i rëndësishëm sepse tregon se si po marrin frymë disa vende për çështjen e shpërndarjes së pozitave drejtuese në BE. Nuk ka pasur asnjë tentativë për të bllokuar emra të caktuar, por për këtë arsye njëra palë vendosi ta shfrytëzojë takimin joformal për interesat e veta.

Rotacioni

Duket se qytetarët europianë, në valën e rezultateve në zgjedhjet e Parlamentit të BE-së, po kërkojnë një copë tortë më të madhe se në vitin 2019. Partia Popullore Evropiane (EPP) doli si fitues relativ i zgjedhjeve, ndaj kërkon që mandati i Presidentit të Këshillit Evropian të përgjysmohet. Mandati i Presidentit të Këshillit Evropian zgjat dy vjet e gjysmë me mundësi rizgjedhjeje. Deri më tani mandati është rinovuar gjithmonë. Megjithatë, Politico shkruan se anëtarët e zakonshëm të Këshillit Evropian, me sugjerim të kryeministrit kroat Andrej Plenkoviç, kërkuan që presidenti i ardhshëm i zgjedhur i Këshillit Evropian të zëvendësohet nga dikush nga partia e tyre pas dy vitesh e gjysmë. Pas mbrëmjes së punës në Bruksel, Plenkoviç tha se ai propozoi rotacionin e presidentit të Këshillit Evropian, por se ai personalisht nuk ishte i interesuar për atë pozicion.

Meloni jashtë loje

Portugezi António Costa duhet të zëvendësojë Charles Michel si President i Këshillit Evropian. Ish-kryeministri portugez vjen nga radhët e socialistëve. Skandali i korrupsionit që e detyroi të jepte dorëheqjen mund ta vështirësonte emërimin e tij. Emmanuel Macron është sigurisht i interesuar nëse bashkatdhetarja e tij Christine Lagarde do të marrë një mandat të dytë në krye të BQE-së në tre vjet, veçanërisht në një kohë kur ekziston mundësia që partia e Marine Le Pen të fitojë në Francë. Liderët e BE-së do të mblidhen sërish në Bruksel më 27 dhe 28 qershor. Macron dhe Olaf Scholz shpresojnë të arrijnë një marrëveshje sa më shpejt që të jetë e mundur, në mënyrë që ata të fokusohen në situatën në shtëpi. Nga ana tjetër, Giorgia Meloni, e cila është ngazëllyer pas rezultateve bindëse në zgjedhjet evropiane, mund t’ua prishë planet. “Politico” shkruan se Meloni nuk ka mbetur e kënaqur pasi në mbledhjen e punës janë përpjekur ta mbajnë jashtë loje dhe ajo mund të kërkojë një vend për veten në Komisionin Evropian.

“Zonja e Hekurt”

Ka shumë më pak dramë rreth pozicioneve të tjera udhëheqëse evropiane. Ursula von der Leyen (EPP) pothuajse me siguri do të vazhdojë të kryesojë Komisionin Evropian dhe Roberta Metsola (EPP) do të vazhdojë të kryesojë Parlamentin Evropian. Posti i përfaqësuesit të lartë për politikën e jashtme dhe të sigurisë të BE-së me siguri do t’u shkojë liberalëve. Kryeministrja e Estonisë Kaja Kallas pritet të mbajë kreun e diplomacisë së BE-së. “Zonja e Hekurt” evropiane është një nga kundërshtaret më të egra të Rusisë, e cila nuk heziton të flasë hapur kundër Vladimir Putinit .

Që kur 47-vjeçari mori pushtetin, qeveria estoneze ka rritur shpenzimet ushtarake në tre për qind të PBB-së së saj. Estonia gjithashtu ofron ndihmë masive ushtarake për Ukrainën. Ndryshe nga disa kolegë të tij, Kallas qëndron për fitoren e pakushtëzuar të Ukrainës dhe ndëshkimin e ashpër të Rusisë. Ajo së fundmi tha se nëse Rusia dëshiron të sulmojë, do ta bëjë këtë, pavarësisht nga veprimet e NATO-s. Me këtë ajo iu referua paralajmërimeve të disa liderëve të cilët shprehën shqetësimin se dërgimi i instruktorëve perëndimorë në Ukrainë do të nënkuptonte një përshkallëzim midis vendeve të NATO-s dhe Rusisë. Intoleranca e Kaja Kallas ndaj Rusisë i ishte rrënjosur që në lindje. Kallas u rrit nën pushtimin sovjetik dhe i kaloi vitet e saj të formimit duke parë se vendi i saj bëhej i lirë.