Verifikim faktesh: Sa e dëmshme është një gotë verë në ditë?
Edhe pse ne e dimë se pirja e tepërt është e dëmshme për shëndetin tonë, shkenca që mbështet pirjen e moderuar të pijeve alkoolike ende ka nevojë për fakte.
Fusha e kërkimit shkencor për alkoolin duket paksa e çorientuar për momentin, të paktën sa u përket njoftimeve në publik.
Një studim i publikuar në revistën shkencore „Nature” në mars duket se ofron disa nga provat më bindëse, se edhe pirja mesatare e alkoolit mund të dëmtojë trurin.
Pas ekzaminimit të skanimeve të trurit nga më shumë se 36,000 njerëz të moshës së mesme dhe të moshuar nga Biobank në Mbretërinë e Bashkuar, studiuesit zbuluan se 50-vjeçarët që pinin mesatarisht një gotë verë 175 mililitra (6 oz) ose gjysmë litër kanoçe birre në ditë gjatë vitit të kaluar kishte tru që dukej 1.5 vjet më i vjetër se ai i personave të tjerë që pinin gjysmën e kësaj sasie ose nuk pinin fare.
Plakja e trurit u rrit me konsumimin e alkoolit, shkruajnë studiuesit. Studimi është një nga më të mëdhenjtë që trajton ndikimin shëndetësor të pijes së moderuar në tru deri më sot. Studiuesit përkufizuan “pirjen e moderuar” si deri në 14 pije në javë dhe “të lehta” si më shumë se një pije në javë, por më pak se shtatë. Por shumë pyetje mbeten të hapura.
Megjithëse rezultatet e studimit të trurit duken të drejtpërdrejta në shikim të parë, hulumtimi pak më thellë zbulon se sa shumë ne ende nuk dimë.
Patricia Molina, e cila drejton Qendrën e Ekselencës për Abuzimin me Alkoolin dhe Drogën në Universitetin Shtetëror të Luizianës, tha se mbeti e paqartë se cilat ishin efektet e tkurrjes së trurit prej dy vitesh, që shkaktoi simptomat e plakjes në njohje dhe sjellje.
Disa prova tregojnë një lidhje midis humbjes së vëllimit të trurit dhe dëmtimit të aftësisë së njohjes, tha ajo. Por ajo gjithashtu nuk është në dijeni të ndonjë studimi që tregon përfundimisht një lidhje të drejtpërdrejtë midis përqindjeve specifike të vëllimit të zvogëluar të trurit dhe manifestimeve klinike që janë të dukshme për njerëzit ose mjekët e tyre.
Molina tha se forma e studimit e bëri gjithashtu të vështirë përgjigjen e pyetjeve se si krahasohen rezultatet e tij me tkurrjen e shkaktuar nga aktivitete dhe sëmundje të tjera që dihet se shkaktojnë një ulje të materies së trurit, si mungesa e aftësisë fizike ose sëmundja e Huntingtonit. “Një meta-analizë do të ishte mënyra më e afërt për të arritur tek përgjigja,” tha Molina. Me fjalë të tjera, dikujt do t’i duhej të shikonte të gjithë literaturën dhe t’i analizonte rezultatet në një mënyrë që të lejonte të bëhen krahasime të tilla.
Një arsye tjetër pse krahasime të tilla janë të vështira për t’u gjurmuar, tha Molina, është se aktivitete ose sëmundje të ndryshme shkaktojnë tkurrje të ndryshme në vende të ndryshme. Qëndrimi gjatë gjithë ditës dhe ngrënia vetëm e ushqimeve të përpunuara, për shembull, mund të shkaktojë tkurrje në një zonë të trurit të ndryshme nga sëmundja e Huntingtonit.
Pastaj është dilema pulë-vezë. A mund të ndodhë që njerëzit të prirur për të pirë alkool rregullisht thjesht kanë tru më të vogël në përgjithësi sesa ata që zgjedhin të abstenojnë? “Kjo është një mundësi e veçantë,” tha Molina. “E vetmja mënyrë për t’iu përgjigjur kësaj pyetjeje është duke mbledhur imazhe të trurit nga jeta e hershme.”
Studiuesit po kërkojnë ta adresojnë këtë pyetje përmes studimit të zhvillimit njohës të trurit të adoleshentëve, tha Molina. Ky studim gjurmon ndryshimet në vëllimet e trurit me kalimin e kohës ndërsa mbledh të dhëna për përdorimin e alkoolit dhe drogës.
Por a nuk është vera e kuqe e mirë për ju?
Dëshmia se pirja e tepërt është e dëmshme për trupin dhe trurin është përfundimtare. Por kur bëhet fjalë për pirjen e moderuar, gjërat bëhen pak më të ndërlikuara. Një numër studimesh të publikuara gjatë dekadave të fundit, duke përfshirë një të paraqitur vetëm një ditë para studimit të trurit, duket se pretendojnë se pirja e moderuar e alkoolit mund të jetë e mirë për ju.
Duke analizuar të dhënat e marra gjithashtu përmes Biobank në Mbretërinë e Bashkuar nga rreth 312,000 konsumues aktualë, studiuesit zbuluan se konsumimi i alkoolit ekuivalent prej rreth 150ml verë me vakte në ditë për gratë dhe 300ml për burrat lidhej me një rrezik më të ulët të zhvillimit të diabetit të tipit 2.
Jeanette Tetrault, një profesoreshë e mjekësisë në Yale, e specializuar në varësinë ndaj alkoolit, tha se ishte e rëndësishme të lexohej përtej titujve.
Në fund të fundit, tha ajo, studimi thjesht ka gjetur se, nëse pini alkool me ushqim, keni më pak gjasa të zhvilloni diabetin e tipit 2 sesa nëse pini alkool pa ushqim.
Kritikët e studimeve të tilla thonë gjithashtu se ato shpesh nuk marrin parasysh faktorë të rëndësishëm socio-ekonomikë dhe se reklamimi i përfitimeve të verës së kuqe është në thelb i njëanshëm. Kjo për shkak se njerëzit me status më të lartë socio-ekonomik, të cilët shpesh janë tashmë më të shëndetshëm, në fillim, kanë më shumë gjasa të raportojnë se pinë një gotë verë të kuqe në ditë sesa ata që nuk janë.
Një hetim i New York Times i vitit 2018 zbuloi se studiuesit e përfshirë në një studim 10-vjeçar në shkallë të gjerë që kërkonin të gjurmonin ndikimin e konsumit të moderuar të alkoolit në shëndet u lobuan shumë nga industria e alkoolit.
100 milionë dollarët e përdorura për financimin e studimit të Institutit Kombëtar të Shëndetit (NIH) u kërkuan kryesisht nga aktorët kryesorë në industrinë e alkoolit, mes tyre Anheuser-Busch InBev. Autori kryesor i tij, një profesor i mjekësisë në Harvard, siguroi drejtuesit e alkoolit në email dhe telefonata konferencash se rezultatet do të ishin në favor të tyre.
Kur hetuesit e NIH vunë re praktika të dyshimta, studimi u ndërpre. Megjithëse asgjë nuk përfundoi duke u publikuar, situata të sjell në vëmendje për t’u kujdesur ndaj rezultateve që duken shumë të mira për të qenë të vërteta.
Pra, sa kujdes duhet të bëj?
Një studim i madh i vitit 2018 u përpoq të zgjidhte debatin e pirjes së moderuar të alkoolit: Asnjë nivel i konsumit të alkoolit nuk përmirëson shëndetin, tha ai.
Duke përdorur të dhëna nga 195 vende për një periudhë 26-vjeçare, studimi ofroi vlerësimin më të plotë të barrës globale të alkoolit deri më sot. Por disa shkencëtarë kanë vënë në dukje të meta në hartimin e studimit. Për shembull, se në vend që të gjurmonin rezultatet e tyre në numra, autorët gjurmuan rezultatet duke përdorur gjuhën relative. Kur ata ofruan shifra të vështira, niveli i dëmtimit dukej i negociueshëm në rastin më të mirë.
Rreziku i zhvillimit të një problemi shëndetësor të lidhur me alkoolin ishte 0.5% më i lartë tek njerëzit që pinin një pije në ditë krahasuar me ata që nuk pinin. Në aspektin numerik, studimi zbuloi se 914 në 100,000 njerëz midis moshës 15 dhe 95 vjeç do të zhvillonin një sëmundje brenda një viti nëse nuk do të pinin. Ky numër u rrit me vetëm katër persona, 918 në 100,000, nëse do të pinin.
Duke pasur parasysh atë që ne dimë sot për konsumimin e alkoolit, Tetrault tha se ajo nuk po u thoshte pacientëve të saj që të abstenonin totalisht. Ajo tha se mund të përdorë studimin e trurit me pacientë që tashmë kanë kushte themelore që ndikojnë në njohjen e tyre ose funksionin e trurit të tyre si një mjet tjetër për këshillim.
“Por unë nuk do t’i përdorja domosdoshmërisht këto të dhëna për t’u përpjekur të ndryshoj sjelljet tek pacientët që nuk kanë me të vërtetë pasoja shëndetësore dhe të dinë se cilat janë rreziqet e tyre të mundshme,” tha ajo. “Unë nuk po u them të gjithë pacientëve të mi që duhet të abstenojnë” . /DW